انحلال نکاح موقت

ازدواج موقت بر خلاف ازدواج دائم دارای ذات موقتی است و با رسیدن سررسید آن، از بین می رود. اما همانطور که در ازدواج دائم قانونگذار راه هایی را برای جدایی زوجین پیش بینی کرده است ، در ازدواج موقت هم امکان جدایی زوجین پیش از انقضای مدت وجود دارد.

روش های انحلال ازدواج موقت

1-انقضای مدت

به صرف رسیدن سررسید مدت نکاح، این عقد منحل تلقی می شود. اگر زوجین همچنان قصد ادامه زندگی داشته باشند، باید صیغه جدیدی جاری نمایند. لذا احکام رجوع (توضیح بیشتر) در ازدواج موقت جاری نیست.

عده انقضای مدت برای زن دو طهر است. اگر زن در سن یائسگی نباشد اما عادت ماهانه نشود، باید 45 روز عده نگه دارد. اگر زن حامله باشد، مدت عده تا زمان وضع حمل خواهد بود.

2-بذل مدت یا بخشیدن مدت

همانند طلاق که در ازدواج دائم کاربرد دارد، امکان بذل مدت یا بخشیدن مدت برای شوهر در ازدواج موقت وجود دارد. یعنی مرد می تواند باقیمانده مدت را بذل نموده و ازدواجشان را منحل نماید.

همچنین در صورتی که زن وکالت در بذل مدت داشته باشد یا  در این زندگی مشترک دچار عسر و حرج شود، یعنی شرایط به حدی برایش سخت باشد که ادامه زندگی مشترک را برای وی دشوار سازد، می تواند از دادگاه تقاضای الزام مرد به بذل مدت نماید.

عده بذل مدت برای زن دو طهر است. اگر زن در سن یائسگی نباشد اما عادت ماهانه نشود، باید 45 روز عده نگه دارد. اگر زن حامله باشد، مدت عده تا زمان وضع حمل خواهد بود.

3-فسخ نکاح

اگر هر یک از زوجین دچار جنون یا بیماری های مصرح قانونی باشد یا خود را دارای وصفی معرفی نموده باشد که فاقد آن است برای دیگری حق فسخ ایجاد می شود.

فسخ نکاح نیازی به رضایت طرفین ندارد. یک طرف با حق فسخی که دارد می‌تواند به جدایی مبادرت ورزد. این حق فسخ از خیارات فوری است. طرفی که حق فسخ دارد زمانی که از این حق اطلاع یافت باید هرچه سریع‌تر به آن مبادرت ورزد. در غیر این صورت اختیار او از بین خواهد رفت. تشخیص مدت‌ زمانی که فرد می‌تواند در آن زمان به فسخ مبادرت ورزد بستگی به عرف و عادت جامعه دارد.

حق فسخ نکاح مانند هر حق دیگری در عالم حقوق قابل اسقاط است. فرد می‌تواند از آن صرف‌نظر کند. اما این حق قابل انتقال نیست و به ارث نیز نمی‌رسد. با فوت فرد مختار، ازدواج خود به خود منحل شده و دیگر موردی برای فسخ باقی نمی‌ماند تا آن‌ها بتوانند بعد از مرگ به فسخ مبادرت ورزند.

عده فسخ نکاح مانند بذل و انقضای مدت می باشد.

4-فوت یکی از زوجین

از دیگر مشترکات انحلال نکاح دائم و موقت، فوت زوجین است. در صورت فوت شوهر، زن موظف است 4 ماه و 10 روز عده نگه دارد و پس از آن امکان ازدواج با سایرین برای وی فراهم می شود.

نویسنده: ریحانه خلیلی وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی