امکان شکستن حکم نشوز

نشوز یا همان عدم تمکین به معنای عدم انجام وظایف زناشویی توسط زن در زندگی مشترک است. قانون مدنی وظایفی را برای زوجه به رسمیت شناخته است. در صورتی که زوجه از انجام آنها خودداری کند این امر می تواند موجب محرومیت از برخی حقوق برای زن شود. در اصطلاح وی را ناشزه کند. در این قبیل موارد شوهر می تواند الزام به تمکین وی را بخواهد. در صورتی که زن به حکم صادره عمل نکند، آثار زیادی برای وی در بر دارد. اما راه هایی وجود دارد که با توسل به آنها می توان موجبات نقض این حکم را فراهم کرد.

حکم الزام به تمکین

اگر زن بدون دلیل موجهی از انجام وظایف زناشویی خود سرباز زند، مرتکب نشوز گشته است. لذا شوهر می تواند از دادگاه الزام وی به تمکین را بخواهد. دادگاه با تشکیل جلسه از زوجه علت عدم تمکین را سوال می کند. اگر زوجه دلیل قانع کننده ای به دادگاه ارائه نداد، دادگاه حکم الزام به تمکین صادر می کند. در مرحله بعد شوهر باید اجرای حکم را از دادگاه بخواهد. در صورتی که در مرحله اجرا زوجه رضایت به تمکین ندهد و حکم را اجرا نکند، ناشزه محسوب می گردد.

آثار عدم تمکین

یکی از آثار حکم نشوز ساقط شدن نفقه زوجه است.

1- زوج می تواند با احراز شرایط موجود با اجازه دادگاه اقدام به ازدواج مجدد نماید.

2- زوجه مستحق دریافت اجرت المثل و نحله نخواهد بود.

3- اگر درخواست طلاق از جانب مرد باشد، شرط «تنصیف دارایی» (نصف کردن دارایی مرد در هنگام طلاق که مرد مکلف به اجرای آن است) از بین می‌رود.

4- اگر زوجه در دعوی «الزام به تمکین» محکوم شود، دعوای طلاق از سوی زوجه بسیار دشوار می‌شود

امکان شکستن حکم نشوز

در صورت وجود شرایط ذیل زوجه می تواند حکم نشوز را نقض کند و یا در صورتی که پیش از این آثار عدم اجرای حکم را متحمل شده، از ادامه این آثار جلوگیری نماید.

1- زوجه می تواند با مراجعه به دادگاه صادر کننده حکم الزام به تمکین، قصد خود  مبنی بر تمکین را اعلام کند. این پرونده مختومه می شود و وی دیگر ناشزه محسوب نخواهد شد.

2- اگر مدتی از ابلاغ رای الزام به تمکین گذشته باشد، زوجه می تواند با ثبت اظهارنامه ای قصد خود را برای بازگشت به منزل مشترک اعلام نماید. این اظهار نامه می تواند متضمن الزام زوج به تهیه منزل مشترک و پرداخت نفقه باشد. (دعوای الزام به تهیه منزل مشترک)

3- در مواردی که  زن بتواند ثابت کند در زمان زندگی مشترک امنیت جانی، مالی و حیثیتی نداشته است. برای مثال گواهی شکایت کیفری ضرب و شتم علیه شوهر را جهت اعاده دادرسی به دادگاه ارائه کند.

نویسنده:ریحانه خلیلی وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی