شعبات مختلف محاکم دادگستری در خصوص میزان دیه شکستن یک یا چند مهره از ستون فقرات بر اثر رفتار واحد اختلاف نظر داشتند. در اثر بروز این اختلافات شعب مختلف در خصوص موضوع واحد آرا متفاوتی صادر می کردند. بر همین اساس موضوع در هیات عمومی دیوان عالی کشور مطرح گردید. این اختلافات علی رغم صدور رای وحدت رویه شماره 843 هیات عمومی دیوان عالی کشور همچنان باقی مانده بود. دلیل این اختلاف نظر برداشتهای متفاوتی بود که شعبات محاکم از بند ت ماده 647 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 داشتند. برخی از شعب دادگاهها برای شکستن چند مهره از ستون فقرات که ناشی از یک ضربه باشد و بدون عیب التیام یافته باشد. برای هر یک از مهره ها یک دهم دیه کامل تعیین می کنند. در مقابل برخی از شعب برای چند مهره ستون فقرات یک دهم دیه کامل تعیین کرده اند.
نظر شعبی که برای جراحات متعدد دیه واحد در نظر گرفته اند
شعبه 102 دادگاه کیفری دو بروجن در خصوص اتهام متهم دایر بر بی احتیاطی در امر رانندگی برای جراحات متعدد بر ستون فقرات دیه واحد تعیین کرده است . شعبه سوم دادگاه تجدیدنظر استان چهار محال و بختیاری این نظر را تایید کرده است. دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده از جمله شکایت شکات، صورتجلسه مرجع انتظامی، گواهی پزشکی قانونی، کیفرخواست صادره بزهکاری متهم را محرز دانسته است. شعبه 101در حکم خود به مواد 647 و 656 قانون مجازات اسلامی و ماده 21 قانون بیمه اجباری شخص ثالث استناد نموده است. دادگاه در بخش مربوط به خسارت بدنی متهم را بدین نحو محکوم کرده است. یک دهم دیه کامل انسان بابت شکستگی ستون فقرات در نواحی مهره های دوازدهم سینه ای و اول کمری که بدون عیب التیام یافته است.
نظر شعبی که برای جراحات متعدد دیه متعدد در نظر گرفته اند
شعبه 101 دادگاه کیفری دو کیار در خصوص بی احتیاطی در رانندگی که منجر به صدمه بدنی متعدد شده است، دیه واحد تعیین کرده است. شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر چهار محال بختیاری رای دادگاه بدوی را نقض کرده است.
دادگاه تجدیدنظر در رای خود چنین استدلال نموده است. دادگاه بدوی در مورد کلیه شکستگی های ستون فقرات صرفا یک فقره ده درصد دیه کامل تعیین کرده است. حال آنکه اولا اصل بر عدم تداخل دیات است. ثانیا به لحاظ عدم احراز شرایط موضوع بند پ ماده 543 قانون مجازات اسلامی یعنی آسیب های متصل به هم یا به گونه ای نزدیک به هم باشد که عرفا یک آسیب محسوب شود. مقررات موضوع مواد 541 و 570 قانون مجازات اسلامی بر موضوع حاکم است. اصل تعدد دیات جاری است. ثالثا تبصره یک ماده 647 قانون فوق صرفا در صدد تعریف ستون فقرات و تفکیک مهره های گردن و استخوان دنبالچه از مقررات مربوط به آن است. این امر نافی اجرای مقررات مزبور نمی باشد. قواعد عام مزبور در کلیه صدمات اعضا و منافع جاری است.
رای وحدت رویه شماره 857 دیوان عالی کشور
هرگاه بر اثر یک رفتار دو یا چند مهره از مهره های ستون فقرات بشکند و بدون عیب درمان شود. قانون مجازات اسلامی در بند ت ماده 674 و تبصره یک آن میزان دیه شکستن چند مهره با یک رفتار را تعیین نکرده است. با استناد به مواد 538 و 541 و 543 و 570 قانون مذکور در صورتی که مهره ای که شکسته شده است مطابق نظریه پزشکی قانونی (عرف خاص) شکستگی متعدد محسوب شود با توجه به تعدد شکستگی و اصل عدم تداخل دیات برای شکستگی هر مهره که بدون عیب درمان شده است یک دهم دیه کامل تعیین می شود. شکستن یک مهره از چند نقطه شکستگی متعدد محسوب نمی شود.
لذا هیات عمومی دیوان عالی کشور بر اساس ماده 473 قانون آیین دادرسی کیفری رای وحدت رویه شماره 843 مورخ 1402/11/24 که مشعر بر تعیین یک دهم دیه برای شکستن چند مهره بود را تغییر می دهد. فلذا برای هر یک از مهره های شکسته شده که پزشکی قانونی آنها را متعدد اعلام کند ده درصد دیه کامل تعیین می شود.
بنا به مراتب رای شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان چهارمحال بختیاری تا حدی که با این نظر انطباق دارد. با اکثریت قاطع اعضای هیات عمومی صحیح و قانونی تشخیص داده شد. این رای طبق ماده 371 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاهها و سایر مراجع اعم از قضایی و غیر آن لازم الاتباع است.
نویسنده: منصوره خلجی وکیل پایه یک دادگستری
بدون دیدگاه