ملاقات فرزند و نحوه آن

بر اساس ماده 1174 قانون مدنی: در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر، ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند، هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمی باشد، حق ملاقات با فرزند خود را دارد همچنین بر اساس قانون هیچ کدام از والدین نمی توانند سبب جلوگیری از ملاقات با فرزند توسط دیگری بشوند. تعیین زمان و مکان ملاقات در صورت عدم توافق طرفین، توسط دادگاه تعیین می گردد.
زمان ملاقات را می توان افزایش یا کاهش داد . پس خواهان افزایش دادن یا کاهش دادن مدت زمان ملاقات با فرزند، می تواند دادخواست افزایش و یا کاهش زمان ملاقات را به دادگاه صالح ارائه کند که دادگاه بر اساس شرایط و مصالح کودک حکم به افزایش یا کاهش مدت زمان ملاقات خواهد داد.
نکته مهم اینکه امکان سلب نمودن حق ملاقات فرزندان بعد از طلاق نیز وجود ندارد، حتی در صورتی که یکی از والدین دارای فساد و انحطاط اخلاقی نیز باشد ، نمی توان حق ملاقات با فرزند را از او به طور کلی سلب نمود و تنها ممکن است که به نظر دادگاه مواعد و زمان ملاقات با فرزند کاهش یابد.
تنها استثناء عدم ملاقات مربوط به زمانی است که ملاقات فرزند با والد خود، خطر جانی برای او داشته باشد و پدر یا مادر دارای مشکلات روحی و روانی خطرناک باشند، در این صورت با حکم دادگاه می توان مانع ملاقات فرزند با والد مربوطه شد.

در صورتی که هر شخصی مانع ملاقات والد با طفل شود می توان دستور موقت برای ملاقات وی را گرفت و همچنین ضمانت اجراهای مقرر قانونی را نسبت به وی اجرا نمود.

افزایش مدت ملاقات فرزند

مدت ملاقات فرزند با توجه به سن و سال، وضعیت و مصلحت تعیین می‌شود. جهت افزایش زمان ملاقات فرزند دادخواست افزایش زمان ملاقات فرزند را به دادگاه ارائه نمایید تا قاضی مربوطه بررسی و رسیدگی نماید.

کاهش مدت ملاقات

در صورتی که بتوان انحطاط اخلاقی والد و فساد وی را ثابت کرد می توان زمان ملاقات را تا میزان یکبار در ماه کاهش داد. قاضی با توجه به شرایط والد و کودک می تواند تدابیر نظارتی در این ملاقات پیش بینی نماید.

دعوای افزایش یا کاهش مدت ملاقات فرزند

این دعوا از دعاوی غیر مالی محسوب می شود و هزینه دادرسی آن بر مبنای دعاوی غیر مالی محاسبه می گردد.
مدارک مورد نیاز
1- اصل سند ازدواج در صورت عدم وجود، ارائه رونوشت آن که در دفتر ازدواج و طلاق صادر می گردد
2- حکم طلاق «در صورت متارکه زوجین» یا حکمی که در آن مدت ملاقات تعیین شده
3- اصل شناسنامه و کارت ملی

نمونه رای افزایش مدت ملاقات فرزند مشترک

چکیده رای
تعیین وقت ملاقات فرزند مشترک تحت حضانت یکی از والدین، به مدت بیش از ۲۴ ساعت در هفته به‌جهت مغایرت با مصلحت طفل و اخلال در آسایش و برنامه تحصیلی وی موجه نیست.
رای بدوی
دادخواست خانم ن.الف. فرزند م.، با وکالت ع.م. به‌طرفیت آقای ع.ر. فرزند م. با وکالت خانم ش.ق.، به‌خواسته ملآقات فرزند مشترک پسر ۷ ساله به‌نام ع. به مدت ۷۲ ساعت در هفته؛ دادگاه باعنایت به موضوع دعوی، پس از ملاحظه مستندات ابرازی خواهان، از جمله سند رسمی ازدواج و اسناد سجلی ۴۹۵۷ به‌شماره ترتیب مورخ ۱۴/۴/۸۹، جملگی حکایت از وجود علقه زوجیت دائم متداعبین و وجود رابطه اولیاء بودن ایشان نسبت به فرزند موصوف داشته. با توجه به احراز رابطه ولادت و بنوت طفل موصوف با خواهان که حسب تکالیف شرعی و حقوق ذاتی والدین نسبت به فرزندان خود که برای هرکدام از آنان وظایف و متقابلاً حقوقی درنظر گرفته شده است، لذا اعمال حقوق مزبور به‌لحاظ نیاز عاطفی و روحی والدین و فرزندان برای ملآقات، اقتضای برآورده شدن خواسته مطروح بوده که اجابت درخواست مذکور، ضروری تشخیص و به استناد ماده ۱۱۷۴ قانونی مدنی و بند ۴ ماده ۱۹ و ۲۰ قانون حمایت خانواده، حکم بر ملاقات خواهان با فرزندش به‌نام ع.ر. به مدت چهل و هشت ساعت از عصر چهارشنبه تا عصر جمعه، عندالزوم تحت نظارت کلانتری محل صادر می‌گردد. این رأی حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.
دادرس شعبه ۲۸۷ دادگاه عمومی حقوقی تهران ـ یگانه

رای دادگاه تجدید نظر

درخصوص تجدیدنظرخواهی آقای ع.ر. به‌طرفیت خانم ن.الف. نسبت به دادنامه شماره ۲۶ ـ ۲۸/۲/۹۲ صادره از شعبه ۲۸۷ دادگاه خانواده تهران که به‌موجب آن برای تجدیدنظرخوانده در هفته به مدت ۴۸ ساعت وقت ملاقات با فرزند مشترک تعیین شده است، وارد و موجه است و مدت زمان تعیین شده متناسب نیست و مغایر با مصلحت طفل و مخل آسایش او و تجدیدنظرخواه می‌باشد و ممکن است در برنامه‌های تحصیلی طفل نیز خلل ایجاد نماید؛ لذا با استناد به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی، رأی تجدیدنظرخواسته در مورد مدت زمان ملاقات نقض می‌گردد و برای نام‌برده در هفته به مدت ۲۴ ساعت از ساعت ۱۷ روز پنجشنبه تا ساعت ۱۷ روز جمعه وقت ملاقات تعیین می‌گردد. این رأی قطعی است.
رئیس شعبه ۳۰ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
بیگدلی ـ عظیمی

نویسنده: ریحانه خلیلی- وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی