به موجب قانون حمایت خانواده مصوّب۱۳۹۱، نهاد دستور موقت ملاقات فرزند در امور خانواده در مواردی اعطا می‌گردد که هر یک از زوجین بخواهند از اقداماتی که ممکن است در مورد فرزند مشترکشان بنمایند که بر خلاف مصلحت یا حقوق قانونی طرف مقابل باشد و با دستور موقت از وقوع اقداماتی که به ضرر آنها می‌باشد جلوگیری کنند.
مطابق ماده۷ قانون حمایت خانواده « دادگاه می تواند پیش از اتخاذ تصمیم در مورد اصل دعوی به درخواست یکی از طرفین در اموری از قبیل حضانت، نگهداری و ملاقات طفل و نفقه زن و محجور که تعیین تکلیف آنها فوریت دارد بدون اخذ تأمین، دستور موقت صادر کند. این دستور بدون نیاز به تأیید رئیس حوزه قضائی قابل اجراء است. چنانچه دادگاه ظرف شش ماه راجع به اصل دعوی اتخاذ تصمیم نکند، دستور صادرشده ملغی محسوب و از آن رفع اثر می شود، مگر آنکه دادگاه مطابق این ماده دوباره دستور موقت صادر کند.
دستور موقت ملاقات فرزند را هر یک از اشخاص ذینفع میتوانند از دادگاه تقاضا نمایند و قانون حمایت از خانواده مقرر داشته که محاکم میتوانند بدون اخذ تأمین، قرار دستورموقت ملاقات فرزند صادر نمایند و اجرای این دستور نیازی به تأیید رییس حوزه قضایی ندارد، همچنین برای دادگاه شش ماه مهلت برای اتخاذ تصمیم راجع به اصل دعوا در نظر گرفته که در صورت اتمام این مهلت، دستور صادره ملغی و از آن رفع اثر میشود.
مطابق ماده۴۰ قانون حمایت از خانواده «هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت میشود». ضمانت اجرای کیفری در ماده ۴۰ مختص احکام قضایی است و به دستور موقت که در قالب «قرار» صادر میشود، تسرّی ندارد. بنابراین محاکم درخصوص عدم اجرای دستور موقت ملاقات فرزند، مقررات ماده ۴۰ را اعمال نمی‌کنند.
(نمونه دادخواست و رای دستور موقت ملاقات فرزند)
۱ – امکان صدور آن بدون نیاز به اخذ تأمین : دستور موقت ملاقات فرزند که در قانون جدید حمایت از خانواده در مورد دعاوی خانوادگی پیش بینی شده با مفهوم اخص دستور موقت مورد نظر قانون‌گذار متفاوت می‌باشد به نظر می‌رسد. علت اینکه مقنّن در تصویب این ماده بدون اخذ تأمین، صدور دستور موقت را روا دانسته این است که اغلب خواسته‌‌های دعاوی خانوادگی غیرمالی می‌باشند و نمی‌توان با اخذ تأمین مالی زیان احتمالی را جبران کرد و هدف حمایت از خانواده دانست.
۲ – قابلیت اجرا بدون نیاز به تأیید رییس حوزه قضایی : در قانون آیین دادرسی مدنی اجرای دستور موقت باید به تأیید رییس‌حوزه قضایی برسد (تبصره ۱ ماده ۳۲۵ این قانون)، ولی در ماده۷ قانون حمایت از خانواده ۱۳۹۱ چنین ترتیبی پیش‌بینی نشده است.
۳ – اعتبار شش ماهه تا تصمیم دادگاه : دستور موقت ملاقات فرزند که بر اساس ماده ۷ قانون حمایت از خانواده صادر گردد، به مدت شش ماه اعتبار دارد و چنانچه پس از گذشت شش ماه در مورد اصل دعوا تصمیمی اتخاذ نشده باشد، دستورموقت ملاقات فرزند لغو گردیده و برای برقراری دوباره آن بایستی دوباره دادگاه بر اساس همین ماده، دستور موقت ملاقات فرزند را صادر نماید.
[…] صورتی که هر شخصی مانع ملاقات والد با طفل شود می توان دستور موقت برای ملاقات وی را گرفت و همچنین ضمانت اجراهای مقرر […]
[…] نمونه رای دادگاه در دستور موقت ملاقات فرزند […]